Iedereen beleeft een verlies op zijn eigen manier. Kinderen gaan er op een andere manier mee om dan volwassenen. Het gevaar bestaat dat een volwassene het verlies dat een kind meemaakt, vanuit zijn eigen beleving interpreteert en zo geen rekening houdt met de betekenis voor het kind.

Verdriet afwisselen met spelen

Waar volwassenen verdriet diep kunnen voelen, lijkt het vaak alsof kinderen heel gemakkelijk overgaan tot de orde van de dag. Rouwen is verdriet verwerken. Rouwen is zwaar en een kind kan daar onmogelijk elke minuut van de dag mee bezig zijn. Een kind kan niet veel pijn verdragen en houdt het rouwen niet voortdurend vol. Dus gaan ze spelen, of tv kijken of gamen. In feite is dat functioneel gedrag. Het kind wisselt bezig zijn met het verlies af met andere dingen, zoals spel. Daardoor wordt de pijn geleidelijk toegelaten en wordt het kind niet overstelpt door emoties. Kinderen wisselen verdriet en blijdschap af.

Behoeften uiten

In het omgaan met verdriet zijn gevoelens zeer belangrijk. De gevoelens die kinderen hebben, maken hen attent op de behoeften die ze hebben, b.v. behoefte aan warmte, aan troost, om een tijdje met rust gelaten te worden. Kinderen zijn niet altijd in staat om de vertaling van gevoelens naar behoeften te maken. Ze zenden dan verkeerde signalen uit, vragen bijvoorbeeld op een negatieve manier om aandacht (ze zijn lastig of brutaal of ze isoleren zich). Ouders, leerkrachten of familieleden begrijpen de signalen van kinderen soms niet.

Gevoelens tonen

De vier basisgevoelens van mensen, en dus ook van kinderen, zijn angst, boosheid, blijdschap en verdriet. De meeste mensen proberen de negatieve gevoelens te vermijden of te ontkennen in de hoop zo bij de positieve gevoelens uit te komen. Maar zo werkt dat niet. Gevoelens zijn aanwezig, of we nu willen of niet. Kinderen kunnen doen alsof ze niet voelen, maar daar betalen ze een prijs voor. Ze worden een opslagplaats voor oude emoties. Na jaren zitten ze nog vol met dingen die niets meer te maken hebben met hun leven op dat moment.

Gevoel is niet goed of slecht

Kinderen voelen zich zoals ze voelen en volwassenen kunnen die gevoelens niet als goed of slecht betitelen. Je kunt gevoelens niet op commando veranderen. Het heeft weinig zin om te zeggen ‘je hoeft niet verdrietig te zijn’, ‘huilen lost niets op’ of ‘er zijn nog zoveel leuke dingen in het leven’. Je bent aan het sussen, aan het minimaliseren, en het kind krijgt niet de kans om te uiten waar het echt mee zit.

Rouwen en verwerken is het uiting kunnen geven aan verdriet.

Lees meer:

Rouwen om de scheiding van je ouders 1

Echtscheiding Nijmegen