Deze blog is de derde in de reeks over pubers en scheiding. In de blog van juli 2015 beschrijven we wat kenmerkend is voor pubers en wat dat bij een scheiding betekent. De blog van augustus gaat over de communicatie met pubers. In deze blog gaan we dieper in op de neiging van pubers om in termen van slachtoffer en dader te denken en op de wijze waarop pubers omgaan met veranderingen.
Slachtoffer versus dader
Sommige pubers wijzen een dader aan, degene die de oorzaak van alles is, en een slachtoffer, degene die er niets aan kan doen. Hoewel ze dat natuurlijk zelf doen, is het toch heel verwarrend om van een ouder te houden die de andere ouder veel pijn doet. Je helpt je kind dus enorm door het verhaal over de scheiding te nuanceren. In de meeste gevallen is het namelijk niet zo overduidelijk wie de veroorzaker is van de scheiding (hoewel je dat misschien pas na een aantal jaren kunt zien). Zelfs als er een nieuwe partner is. Leg uit dat er altijd een aandeel van beiden is (zelfs als je dat misschien niet zo voelt). Dat je misschien wel verdriet hebt of boos bent, maar dat het iets tussen jullie is. Een scheiding is iets tussen twee volwassen mensen en heeft niets te maken met de relatie tussen de ‘dader-ouder’ en het kind.
Als een ouder vertrekt
Dat is extra lastig om uit te leggen, in het geval dat het kind zelf het gevoel heeft dat het in de steek is gelaten door een ouder. Als de andere ouder vertrokken is en weinig betrokken lijkt bij het leven van het kind (en bijvoorbeeld meer tijd aan een nieuwe partner schenkt dan aan het kind). Hoewel het als ouder heel pijnlijk kan zijn om het verdriet of de boosheid van het kind hierover te zien is het toch belangrijk om dit zoveel mogelijk los te laten. Het is heel verleidelijk om de andere ouder te beschuldigen van verwaarlozing maar daar help je je kind niet mee. Probeer het te zien als iets dat het kind zelf met de betreffende ouder uit zal moeten werken. Jij kunt daar niet zoveel aan doen. Een luisterend oor bieden en troost geven, zonder olie op het vuur te gooien, is het grootste geschenk dat je je kind kunt geven.
Was alles nep?
Soms is er geen dader en geen slachtoffer aan te wijzen. Beide ouders zijn het erover eens dat scheiden de beste oplossing is. Tijdens het huwelijk/de relatie waren er misschien geen zichtbare tekens voor de kinderen dat het niet goed ging, weinig openlijke ruzie eigenlijk. In dat geval kunnen vooral pubers zich bedrogen voelen als er ineens een scheiding is. Ze begrijpen niet waarom: hoe kan het dat het zo erg is dat jullie mij dit aan willen doen? Hadden jullie het niet nog wat langer vol kunnen houden voor mij, want zo erg was het toch niet? Een ander gevoel: was dan alles nep? Deden jullie net alsof het gezellig was? Dit kan de oorzaak zijn van een groot verlies van vertrouwen in volwassenen en in relaties. In dit geval is het belangrijk om woorden te vinden voor de redenen van de scheiding. Houd de communicatie open. Probeer hen uitleg te geven. link
Tot slot: veranderingen
Alles verandert door een scheiding, dus als er dingen zijn waaraan ze gewend zijn en die niet perse hoeven te veranderen, laat het dan zo. Een mogelijkheid (als de financiën het toelaten) is om het huis nog even aan te houden als geen van beide ouders het over kan nemen. Betrek ze bij de afspraken die jullie maken over de zorgregeling, laat ze zeggen wat ze graag als vanouds willen houden. Als ze graag op Oudejaarsavond vuurwerk afsteken met hun vader, geef ze daarvoor dan de kans. Als moeder wil je vast dat de kinderen op Oud en Nieuw bij je zijn, maar het gemis van het gezamenlijke ritueel met de vader kan groot zijn. Kom ze hierin tegemoet. En doe dat met overtuiging. Ze zullen het merken als je het met tegenzin toezegt of verdrietig bent omdat de kinderen niet bij je zijn.
Liefde!
Niets werkt zo goed als liefde. Laat je kind weten dat, hoewel jullie er zelf misschien een puinhoop van maken, je heel veel van hem houdt. Vaak zeggen ouders ‘dat hoef ik niet te zeggen, ze weten het zo wel’. Misschien is dat zo, misschien niet. Het is in ieder geval altijd fijn voor een kind om zoveel mogelijk te horen dat zijn ouders van hem houden.
Geef jezelf liefde en vergeef jezelf als je het misschien niet allemaal zo goed doet als je zou willen. Je kunt het altijd recht trekken, door open te zijn naar je kind over je tekortkomingen. En door te leren, en het de volgende keer anders te doen. Je kind is heel bereid om je te vergeven.
Echtscheiding Nijmegen
Deze blog is onderdeel van een reeks van 3 over het thema ‘Scheiden met een puber’.
- Scheiden met een puber 1 – typische puberdingen
- Scheiden met een puber 2 – Wat vertel je en wat niet?
- Scheiden met een puber 3 – over daders en slachtoffers, omgaan met veranderingen en liefde